تاریخچه موزه وانک:

(قسمت 2)

در قسمت قبل گفتیم که کلیساهای اصفهان علاوه بر مراکز دینی به عنوان مراکز فرهنگی و رسیدگی به امور ارامنه نیز مورد استفاده قرار می گرفتند، اینکه سراگین از اروپا برای کپی برداری از نقاشی های دوره صفویه و مرمتشان به ایران دعوت شد و در طول اقامتش نیز فعالیت های دیگری هم انجام داد که از جمله این فعالیت ها و مشارکت ها پیشنهاد ساخت موزه ای خاص ارامنه در وانک بود...

آغاز به کار موزه وانک:

با تعطیل شدن مجموعه قدیمی و انتقال دادن آثار و اشیا به موزه جدید. به طور رسمی در 23 سپتامبر همان سال موزه جدید شروع به کار کرد. با تاسیس موزه جدید خلیفه گارگین سارگیسیان با انتشار اعلامیه ای از کلیساها و اهالى جلفا درخواست کرد که در صورت مایل بودن می توانند، اشیاى قدیمی و با ارزش منازل و کلیساهای خود را به موزه کلیسای وانک انتقال دهند.

در تاریخ 24 اکتبر 1971، موزه وانک در حضور استاندار، پیشوایان مذهبى، نماینده هاى شوراهاى خلیفه گرى اصفهان و تهران، نماینده مجلس اصفهان و جنوب ایران، روزنامه نگاران و نماینده هایی از شهرهاى ارمنی نشین افتتاح و شروع به کار کرد و از آن پس علاقمندان می توانستند از آثار داخل این مجموعه دیدن کنند.

اضافه شدن تندیس ها و آثار دیگر:

دو تندیس در سال 1977 در ایتالیا توسط مجسمه ساز هنرمند ارمنی زاوِن آیوازیان ساخته و توسط دو فرد نیکوکار به این مجموعه تقدیم شد. دو تندیس را در بخش ورودى موزه می توان دید که دو فرد مهم را نشان می دهند: مسروپ ماشتوتس، مخترع حروف الفباى ارمنی و خاچاطور گِساراتسی، موسس چاپخانه کلیساى وانک در قرن 17 میلادی.

بعدها باز هم آثاری به این موزه از طرف شوراى خلیفه گرى و یا توسط اشخاص دیگر تقدیم شد. بنابراین چند غرفه جدید دیگر از جمله غرفه یپرم خان، نژادکشى ارامنه در 24 آوریل 1915، چاپخانه جلفاى اصفهان و سکه ها نیز به این مجموعه ارزشمند اضافه شدند.

تغییر نام موزه وانک:

در تاریخ 22 اکتبر 2012 یا اول آبان 1391 شورای خلیفه گری برای تقدیر و تشکر از خدمات بجا و تاثیرگذار خلیفه خاچاطور گِساراتسی، بنیان گذار صنعت چاپ در ایران و خاورمیانه در سال 1638 میلادی، و نقش او در راستای ارتقا و بقای فرهنگ ارامنه و ایران زمین، تصمیم گرفتند موزه وانک را به نام ایشان، نامگذاری کنند. بعد از اینکه این  تصمیم توسط خلیفه اسقف بابکن چاریان مورد قبول واقع شد، طی مراسمی که به مناسبت روز نامگذاری کلیسای هُوسپ آرِماتاتسی وانک با شرکت مسوولین خلیفه گری و ارامنه اصفهان برگزار شد، موزه وانک را موزه خاچاطور گِساراتسی تغییر نام دادند.

براساس نقشه ای که برای موزه تهیه شده بود، این مجموعه دو طبقه بود، مساحت طبقه اول آن 600 و طبقه دوم 525 و زیرزمین آن 250 متر. ساخت این ساختمان در ماه مى 1971 میلادی به اتمام رسید.

براى طبقه بندى و موزه آرایى اشیا پیشواى روحانى ارامنه خلیفه گارِگین سارکیسیان پیشنهاد داد که، از پروفسور آرباک مخیتاریان باستان شناس و شرق شناس ارمنی، و مسئول بخش اسلامى موزه سلطنتی بروکسل دعوت کنند. او از تاریخ 25 مارس 1971 به مدت یک ماه در جلفا مشغول به طبقه بندی اشیا و آثار این مجموعه بود.