آشنایی با مهم ترین جواهرات گنجینه بانک مرکزی

☆الماس دریای نور:

دریای نور، قشنگ ترین و بزرگترین الماس برلیان گنجینه جواهرات ملی محسوب می شود. دریای نور در تمام دنیا بسیار معروف و شناخته شده است. قدمت این الماس گرانبها را به هزار سال قبل تخمین میزنند. وزن الماس دریای نور ۷ مثقال و ۲۰ نخود است، یعنی چیزی در حدود ۱۸۲ قیراط‌ البته قبل از اینکه الماس را بتراشند اندازه و وزنش خیلی بیشتر بود. از زیبایی های منحصربفرد الماس رنگ صورتی آن است چون در میان هم نوعان هم رنگش بسیار کمیاب است.

هنگامی که نادر برای  بازپس گرفتن جواهرات ایران به هند حمله کرد دریای نور را به همراه غنیمت های دیگر به ایران آورد که بعد از نادرشاه و گذر دوران ها بدست سلسله ثاجار افتاد.

این الماس بی نظیر زوجی هم دارد به نام کوه نور، کوه نور هم از الماس های مشهور دنیا محسوب می شود.

دریای نور و کوه نور هر دو جزو جواهرات متعلق به نادر شاه بودند. اینکه به آنها زوج می گویند تنها به علت شباهت اسمی شان است و علت دیگری ندارد، رنگ ، اندازه، سبک تراش این دو الماس کاملا متفاوت است و به لحاظ ظاهری هیچ تشابهی ندارند. وجود و قدمت این الماس بی نظیر در افسانه و اسطوره های بسیاری اثبات شده که نشان می دهد این الماس عمری هزار ساله دارد، اولین جایی دریای نور بر آن نصب شده بود شمشیر افراسیاب بود و گفته می شود در جنگ تورانیان به دست رستم افتاد و به غنیمت برداشته شد. بعد یورش امیر تیمور باز این الماس‌ به غارت رفت و در آن زمان‌ به محمدشاه، شاه هندوستانی تعلق داشت. پس از نبرد نادر با هندوستان،آن‌ها را در سال ۱۷۳۹ میلادی از چنگ محمدشاه درآورد و توانست به‌ ایران انتقال دهد.

نقل است هنگامی که محمدشاه در حال تسلیم شدن به نادرشاه بود، این الماس را در لباس خود پنهان کرده بود که ناکام ماند و سربازان توانستند پیدایش کنند. وقتی که محمدعلی‌شاه نتوانست دربرابر مشروطه‌خواهان مقاومت کند و به‌ سفارت روسیه پناهند شد، این الماس را هم به‌عنوان یک وسیله‌ شخصی با خودش به‌همراه برد که مشروطه‌خواهان توانستند آن را پس بگیرند.

اعتقاد ناصرالدین‌ این بود که دریای نور یکی از الماس هایی است که بر تاج کوروش کبیر نصب شده بود. او برای محافظت از این گوهر نایاب منصبی مخصوص معلوم کرده بود که آن را به‌ اشراف و افراد با نفوذ کشور سپرده بود. بعضی محققان (به‌ویژه محققان کانادایی) اعتقاد دارند که این الماس با الماس نورالعین در واقع یکی هستند و هنگامی که الماس به دو نیم قسمت شد، تکه کوچکتر که 60 قیراط بود را نورالعین نامیدند. این قطعه هم در گنجینه ملی ایران محافظت و نگهداری می شود.

☆الماس کوه نور:

کوه نور به لحاظ بزرگی از تمام الماس های دنیا پیشی گرفته است.

این گوهر در قلعه باستانی گلکنده در مجاورت حیدرآباد در ایالت آندرا پرادش در هندوستان در سال ۱۶۵۶ میلادی پیدا شده و به غنیمت برداشته شد.

کوه نور را میرزا محمد میر جمله وزیر به نام ایرانی عبدالله قطب شاه به شاه جهان پادشاه گورکانی هندوستان هدیه داد و در هندوستان ماند. ولی پس از جنگ نادرششاه توانست آن را بدست آورد. این الماس بعد از اینکه نادر مرد، بدست احمدشاه درانی به افغانستان برده شد و بعد آن را به شاه شجاع تقدیم کردند.

بعد از اینکه شاه شجاع از سردار هندی یعنی شیر پنجاب، شکست خورد الماس کوه نور را به هندوستان برگرداندند این گوهر پس از سالها استعمار به دست کمپانی هند شرقی بریتانیا افتاد. در سال ۱۸۷۷ این الماس در اختیار ملکه ویکتوریا امپراتور بریتانیا قرار گرفت و هنوز هم می توان آن را در تاج سلطنتی بریتانیا مشاهده کرد.