چشمه های پاموک کاله ترکیه :

         قبل از سال 1988 میلادی و به ثبت رسیدن این منطقه در فهرست میراث جهانی یونسکو، این چشمه های طبیعی و بی نظیر در شرایط خیلی خوبی به سر نمی بردند. به همین خاطر خیلی از موتورها خیلی راحت در نزدیکی چشمه و بدون اینکه محدودیتی داشته باشند در این منطقه رفت و آمد می کردند و هتل های زیادی دقیقا نزدیک چشمه های ارزشمند پاموک کاله ساخته شده بودند. کم کم با زیاد شدن گردشگران که به این منطقه رفت و آمد می کردند و برجای ماندن ردپای آن ها، رنگ سفید قسمت بزرگی از چشمه های پاموک کاله به رنگ قهوه ای تغییر رنگ دادند. با بروز این وضعیت بد، حامیان و دوستداران این جاذبه طبیعی، با جلب حمایت های مسوولان و دست بکار شدن برای نجات آن، شرایط بد  پاموک کاله را عوض کردند. کم کم هتل های نزدیک چشمه خالی شدند و از بین رفتند.  رسیدگی های بیشتری نسبت به چشمه ها انجام گرفت و به تبع این شرایط دسترسی بازدیدکنندگان را محدود کرد. در نهایت بالاخره پاموک کاله شرایط بحرانی خود را پشت سر گذاشت و توانست چهره سفید و زیبای پیشین خود را بدست آورد. با احیای پاموک کاله مسوولان متوجه میل و علاقه زیاد گردشگران به شنا و قدم زدن در چشمه های سفید و خاص پاموک کاله شدند، بنابراین اقدامی دیگر را پیشرو گرفتند. دقیقا کنار چشمه های طبیعی پاموک کاله، فضاهایی به شکل و شمایل چشمه ها ساختند تا بتوانند از این زیبایی منحصر بفرد و بکر مراقبت بیشتری کنند. بعد از این اقدامات چشمه های پاموک کاله وارد فهرست میراث جهانی شد و به این ترتیب این چشمه های دیدنی جزو مهمترین آثار طبیعی و تاریخی دنیا معرفی شد.

طبق آمارها این چشمه ها هر سال حدود یک میلیون بازدیدکننده و گردشگر را به خود جذب می کند. خیلی ها اعتقاد دارند که آب های معدنی پاموک کاله علاوه بر زیبایی خواص درمانی زیادی دارند و در درمان بیماری هایی همچون آسم و روماتیسم بسیار موثر می باشد.

شنا در آب های پاموک کاله از 2000 سال قبل و از هنگامی که بنای شهر هیراپولیس گذاشته شد علاقمندان زیادی داشت.

این چشمه ها در ارتفاع 100 متری واقع شده اند و به همین خاطر خیلی راحت می توان از این چشمه ها شهر دنیزلی در فاصله 20 کیلومتری آن واقع شده است را دید. جالب است بدانید در فصل بهار بچه قورباغه های زیادی در این چشمه ها رشد و نمو می کنند.

علاوه بر دیدن چشمه های پاموک کاله می توانید از غاری که در نزدیکی آن جای دارد نیز دیدن کنید. غاری با نام «پلوتونیون» (Ploutonion). پلوتونیون دقیقا به همان علل زمین شناسی بوجود امده است که چشمه های پلکانی پاموک کاله پدید آمده اند. توجه کنید این غار مملو از گاز سمی دی اکسید کربن است و در قدیم با عنوان «راهی به سوی دنیای زیرین» معروف بود. این غار قربانگاهی بود که بوسیله آن قربانی هایی را در راه خدایان پیشکش می کردند. در بعضی دوره های مختلف هم کشیشانی برای وارد شدن به غار اقدام می کردند، چنانچه زنده می ماندند، مردم آن را نشانه ای از قدرت الهی می دانستند. البته این کشیش ها بخاطر چاله هایی که از اکسیژن پر بودن زنده می ماندند.