معماری و سازنده حمام خرم سلطان استانبول:

در ابتدا و معرفی حمام خرم سلطان گفته شد که معمار سنان در سال 1556 میلادی به دستور ملکه بزرگ عثمانی و برای اجرای نیت های خیر او، مامور شد که این بنا را بسازد. سنان این حمام را به سبک سنتی ساخت ولی به روشنی می توان خلاقیت ها و ایده های منحصربفردی را در آن مشاهده کرد که نظیر آن در سایر حمام های ترکی دیده نمی شود.

با نگاهی دقیق تر متوجه می شویم که، طول ساختمان حمام خرم سلطان در حدود 75 متر می باشد، قسمت بانوان و آقایان به ترتیب در دو ضلع جنوبی و شمالی جای گرفته اند. هر دو بخش دارای ورودی های کاملا مجزا هستند. بالای اتاق تعویض لباس آقایان چهار پنجره و قسمت زنان سه پپنجره رنگی خودنمایی می کنند. آقایان از ورودی شمالی و خانم ها ار ورودی غربی به داخل حمام تردد داشتند. هنگام ورود می توانید سنگ نوشته های طلایی و زیبایی را ببینید که پس زمینه شان سبز است و خود تزئینات طاق های ورودی هم از سنگ های قرمز و سفید است.

برعکس سایر حمام های ترکی این حمام در بخش آقایان دارای راهروهای گنبدی شکل و دارای ستون است همه گنبدها از آجر تشکیل شده و بعد از ان با لایه ای از سرب عایق. داخل اتاق تعویض لباس مردها هم به همان صورت گنبدی است ولی با این فرق که پر از نقوش زیبا از انواع برگ و گیاهان هستند. در ضمن چهار طرف اتاق هم طاقچه هایی وجود دارند که همانند سقف قوس دارند و تشابه زیبایی را ایجاد کرده اند.

پس از تعویص لباس به طرف اتاق گرم حرکت می کنیم در کنار اتاق گرم سرویس های توالت و مکانی برای اصلاح صورت وجود دارد که همگی گنبدی شکل هستند. بعد از پشت سر گداشتن این بخش ها به سالن داغ می رسیم. سالن داع دارای چهار غرفه برای نشستن و استراحت است. در وسط اتاق یک سطح بسیار بزرگ از جنس مرمر وجود دارد. مراجعان با شکم روی این سطح می خوابند و به همین جهت به آن سنگ شکم یا گوبک تاشی می گویند. اغلب سطوح این بخش هشت ضلعی از موزاییک است. چنانچچه به سقف نگاه کنید گنبدی بزرگ با پنجره های شیشه ای کوچک را می بینید که سبب تابش نور به داخل اتاق می شوند. تنها تفاوت بخش بانوان با بخش مردان در کمی کوچکتر بودن اتاق تعویض لباس بانوان است ولی سایر قسمت ها کاملا یه شکل و متقارن هستند.

از ویژگی های دیگر حمام های باید به سیستم گرمایشی آن ها اشاره کرد. گرمای این حمام های سنتی به وسیله سیستمی به اسم زیر سوز یا اصطلاح لاتین آن (Hypocaust) تامین می شود. این سیستم منحصربفرد زیرسور دقیقا در زیر حمام جای دارد، زیر سوز اول هوای گرم تولید می کند و بعد این گرما را  با تکنولوژی خاصی در محیط حمام بخش می کند و باعثمی شود حمام همواره گرم و مطبوع باشد. لوله های آب داغ حمام نیز از میان دیوارها می گذرند که خود دلیل دیگری هستند برای گرم بودن همیشگی حمام.

وسعت این بنای باشکوه و باستانی حدود 3 هکتار است و هم اکنون بخش های جدید دیگری را هم در خود جای داده.

  معمار سنان، سازنده ی حمام خرم سلطان ایاصوفیه، در مورد این حمام و احساسش نسبت آن اینگونه می گوید:

 امیدوارم تا لحظات پایانی عمر وقتی دوستان مهربانم به سازه ای که من خود با دستان خود ساخته ام نگاه می کنند، جدیت و روح کار مرا در آن متوجه شوند و بتوانند دیده صادقانه ای به این بنا داشته باشند و با خرسندی مرا یاد کنند و لحظاتی مرا دعا کنند.