تالاب میانکاله زیستگاه پرندگان :

        تالاب میانکاله در شمال ایران ، در مازندران ، به عنوان بزرگترین زیستگاه پرندگان در ایران شناخته شده است. برای اینکه راحتتر بتوانیم موقعیت و نحوه درست پرنده نگری را یاد بگیریم خوب است اول با خصوصیات زیست محیطی تالاب میانکاله آشنا شویم.

        این تالاب از سمت غرب به تالاب پلنگان می رسد. درمورد تالاب پلنگان باید بگوییم که، تالابی است در وسط تالاب میانکاله و لپوی زاغمرز که همین ارتباط باعث میشود که آب شیرین میانکاله تامین شود . در طرف دیگر میانکاله یعنی شرق هم کانال چُپُقلی واقع شده است که تالاب میانکاله را بوسیله ارتباط با بندرترکمن به دریای خزر وصل می کند. به همین علت هرچقدر به طرف شرق حرکت کنیم شوری آب تالاب افزایش پیدا می کند و در منتهی الیه شرقی تالاب، شوری آب آن با شوری آب دریا هم سطح می شود. پس اگر درپی این هستید که گونه پرنده ای خاص را ببینید باید مطلع باشید که این پرنده زیستگاه آبی اش کجاست و چه منطقه ای را بیشتر برای زندگی انتخاب می کند.

زیستگاه آب شیرین: 

زیستگاه آب شیرین در غربی ترین بخش تالاب واقع شده است و در این بخش می توانید انواع پرندگانی همچون حواصیل سفید بزرگ، اگرت کوچک، حواصیل خاکستری و خیلی اردک های روی آبچَر را مشاهده کنید.

 زیستگاه لب شور:

 و اما زیستگاه لب شور که اسمش را حتما زیاد شنیده اید، تقریبا در اواسط تالاب میانکاله واقع شده است و عمدتا انواع گونه های آبچلیک، سلیم، تلیله و بخصوص فلامینگو در آن زندگی می کنند.

زیستگاه آب شور :

زیستگاه آب شور در شرقی ترین بخش تالاب واقع شده است. برای دیدن انواع کشیم، باکلان بزرگ، پرستوهای دریایی و انواع کاکایی باید به طرف این بخش حرکت کنید. 

مهاجرت پرنده ها به میانکاله :

 همه ساله در اوایل شهریور ماه مهاجرت پرندگان به طرف تالاب میانکاله شروع می شود. در این مهاجرت بزرگ حدود پانصد هزار تا یک میلیون قطعه پرنده (خشکی زی، آبزی و کنارآبزی) ایام سرد سال را در این منطقه سپری می کنند.

 زمان مهاجرت پرندگان به تالاب میانکاله :

توجه کنید که مهاجرت ، زندگی و زاد و ولد گونه های متفاوت مهاجر در این تالاب فقط به فصول سرد سال محدود نمی شود و خیلی از آنها در ایام دیگر سال به این تالاب مهاجرت می کنند. در این بخش، ترتیب های متفاوت مهاجرت گونه های مختلف به تالاب میانکاله را شرح می دهیم تا چنانچه دیدن پرنده خاصی مدنظرتان است مطلع باشید که چه زمانی باید به تالاب بروید.

شهریور ماه

 اوایل شهریور: خوتکای معمولی، خوتکای ابرو سفید و اردک نوک پهن

 اواسط شهریور: اردک سرسبز 

 اواخر شهریور: اردک سرحنایی و فیلوش 

 مهر ماه

 اوایل مهرماه: سروکله اردک سیاه کاکل و اردک سرسیاه

از اواسط تا آخر مهر: اردک تاج دار و سایر انواع اردک ها، باکلان ها و مرگوس ها

 آبان، آذر و دی ماه 

  اوایل آبان ماه: غاز خاکستری، غاز پیشانی سفید کوچک

  اوایل آذر ماه: چنگرها، چنگرها با داشتن 50 تا 60 درصد عمده جمعیت پرنده های مهاجر میانکاله را دربرمی گیرند. مهاجرت این گونه جانوری تا پایان آذرماه پابرجاست.

 نیمه دوم آذر ماه تا اوایل دی ماه: قوها و پلیکان ها، پرنده هایی هستند که در رده آخر مهاجرین فصل مهاجرت قرار دارند.

 زمان بازگشت پرندگان:

اغلب پرنده های مهاجر از اواخر اسفند به خاطر افزایش دمای هوا، راه برگشت به خانه های خود را پی می گیرند. شروع مجدد این کوچ تا اوایل خرداد ماه به طول می انجامد. پرنده های زخمی یا بیمار و تیرخورده هم تا مهاجرت بعدی در میانکاله بمانند.

پرنده های مهاجری که بومی می شوند:

 در سال های اخیر، بعضی از پرنده های مهاجر همچون اردک سرسبز و چنگر به خاطر ضعف و بیماری موفق  به مهاجرت نشده اند. این پرنده ها در همین تالاب جوجه های خود را بزرگ می کنند و چون پرنده مادر نمی تواند مهاجرت کند در نتیجه جوجه هایش بومی می شوند. حالا شمار این نوع پرنده های بومی به دو تا سه هزار قطعه رسیده و گونه هایی همچون یلوه معمولی، یلوه آبی و کشیم ها را در بر می گیرد.ض

12 گونه از این پرندگان به علل متفاوت دچار کاهش جمعیت شده اند و یافتنشان در تالاب میانکاله بسیار دشوار شده. گونه هایی همچون عقاب دریایی دم سفید، مرگوس سفید، پلیکان پا خاکستری، پلیکان سفید، قوی کوچک، قوی فریادکش، قوی گنگ، باکلان کوچک، غاز پا زرد، مرگوس کاکلی، بالابان و بحری در این گروه کمیاب قرار می گیرند.