تاریخچه جشن ایوان کوپالا اسلاوها:

اگر قصد دارید با یک تور ارزان به کشورهای اروپای شرقی سفر کنید، در اول تور پیشنهادهای خوبی برای شما داریم. یکی از اهداف گردشگران از شرکت در تور خارجی آشنایی با فرهنگ و آیین های مردمان آن منطقه است. در ادامه با یکی از جشن های معروف و رایج در اروپای شرقی آشنا خواهید شد:

نخست پیروان آیین پاگان این جشن را برگزار می کردند. به هر دین و روشی که غیر از طریقت ابراهیمی باشد پاگان می گویند. در واقع این واژه به ادیان و قوم های بت پرست و چند خدایی اشاره می کند. مردمان اسلاو هم پیش تر پاگان محسوب می شدند و پس از ظهور مسیحیت به دین ابراهیمی گرویدند. این گروه اغلب در اروپای شرقی ساکن هستند و زادگاه اصلی آن ها نیز اروپای شرقی محسوب می شود.

در مطالب قبلی اشاره کردیم که جمعیت اصلی اسلاوها را، در قدیم دولت روسِ کی‌یف شکل می داد. این گروه، در قرن هفدهم میلادی به روس ها، اوکراینی ها و بلاروسی ها تقسیم شدند. بنابراین این جشن حالا در  چند سرزمین روسیه، بلاروس، اوکراین و لهستان بصورت پراکنده برگزار می شود. 

 نخستین بار در قرن ۱۱ میلادی، به این رسم در اسناد اشاره شد. پیشتر هم گفتیم که این آیین قدمتی چند قرنی دارد. در یک تقویم که به قرن چهارم میلادی تعلق دارد. گرامیداشت این جشن را با دو ضربدر نشان داده اند؛ ولی سال ۱۲۶۲ نخستین باری بود که بصورت مشهود به این آیین اشاره شده.

 در ضمن در اسناد برجای مانده از کلیسای نوین نشانی از کوپالا پیدا شده. مثلا صومعه ارتدکس پسکوف خطابه هایی از جان کریسوستوم (John Chrysostom) و خطوطی از هگومن پمپل (Hegumen Pamphil) پیدا شده که بصورت واضح درمورد این جشن صحبت کرده. در تمام دست نوشته های موجود این شب مورد سرزنش قرار گرفته و آن را جشنی شهوانی معرفی کرده اند. چون در آن دوره کشیش ها بسیار تندرو بودند، هر سنتی خارج از مسیحیت را بد و منکر معرفی می کردند و در پی از بین بردن این سنن قدیمی بودند.

در سال ۱۷۱۹، ایوان اسکروپدسکی (Ivan Skoropadsky) این آیین را محکوم و پاسداشت آن را مردود اعلام کرد و البته خیلی های دیگر هم این جشن را ممنوع کردند؛ با این حال کلیسا و حاکمان سکولار موفق نشدند، ایوان کوپالا را از زندگی مردم اسلاو حذف کنند. تا قرن نوزده میلادی خیلی از مردم دست از این مراسم کشیدند؛ ولی این جشن همچنان برگزار شد تا مردم اسلاو به این بهانه محصول خود را بفروش برسانند. حالا جشن ایوان تغییراتی کرده و تلفیقی از مسیحیت و ایوان کوپالاست.

شاید ناملموس و غیرعادی به نظر برسد اما این تغییرات خیلی هم بد نبود چون در دوره ای، قومی بت پرست با ظهور مسیحیت، روششان را تغییر دادند؛ اما قصد رها کردن سنت های خود را هم نداشتند. این سنت ها سبب شد تا بیشتر به یکدیگر نزدیک شوند و در روز کوپالا گرد هم آیند. بنابراین تصمیم گرفته شد با افزودن مسیحیت به این آیین آن را حفظ کنند. از تحولات بزرگ این جشنواره می توان به عوض شدن تاریخ برگزاری آن اشاره کرد. در واقع با ظهور مسیحیت دو هفته روز برگزاری جشن جا به جا شد تا با روز یحیی تعمید دهنده مقارن شود.