مراسم چای در چین

چین محل اصلی تولید چای محسوب می‌شود و قبل از کشورهای دیگر جهان منابع درخت چای را کشف و از آن استفاده کرده است. اگر به چین سفر کنید ، به غیر از دید و بازدید کوه‌ها و منظره‌های معروف چین، سفر به محل تولید چای چین نیز نوعی انتخاب عاقلانه محسوب می‌شود. در آنجا می‌توانید شخصا متوجه شوید که چای چطور تولید می‌شود و می‌توانید چگونگی چای را بنوشید و مزه کنید .

به دلیل آنکه کوه " مون شان " تمام سال از مه پوشیده می‌شود و آب و هوای آنجا مرطوب است ، برای کشت درخت چای بسیار مناسب است. چینی ها چای را بسیار دوست دارند و این نوع عادت هزار سال ادامه یافته و حتی به بخشی واجب و لازم از زندگی آنها تبدیل شده است. در سال های اخیر، نقش چای مورد شناسایی مردم کشورها قرار گرفته و در سراسر جهان، تب " نوشیدن چای " به وجود آمده و این امر نیز به پیشرفت صنعت چای چین مساعدت کرده است . به منظور آنکه مسافران با دانش بیشتر چای آشنا شوند، کوه " مون شان " با استفاده از منابع محلی فعالیت‌های ذی ربط چای را برگزار کردند. مثلا تولید چای، بسیار مورد استقبال مسافران قرار می‌گیرد. آنان می‌توانند با چگونگی تولید چای آشنا شوند و در تولید چای شرکت کنند و از آن لذت ببرند.

اینکه فرهنگ چای و مراسم چای خوری چقدر در جامعه ی چین رخنه کرده است نشانگر اهمیت این نوشیدنی فوق العاده است . در ابتدا چای به عنوان یک داروی گیاهی و بیشتر درون معابد کشت می شد. بعد از آن راهب ها از چای به دلیل خواص آرامش بخشی که داشت استفاده کردند و البته از نظر آنها ، استفاده از چای نشانگر احترام به طبیعت بود . مراسم چای با ورود مهمان به اتاقی شروع می شود که سرویس چای خوری در آن قرار دارد و با آماده کردن و پذیرایی از مهمان باچای و شیرینی های مخصوص ادامه پیدا می کند. این مراسم به صورت هنرمندانه ای سرگرم کننده و کاملا برنامه ریزی شده است. اگر چه اکنون تمایل بر این است که مراسم در اتاقی که به همین منظور در مهمانخانه طراحی شده، صورت بگیرد. در گذشته این مراسم می بایست در اتاق کوچک مخصوصی در خارج از ساختمان و مشرف به باغ برپا می شد. تلاش می شود دکور اتاق کاملا ساده باشد تا ذن بودیسم و فلسفه ذن را به ذهن متبادر کند. به عنوان مثال ممکن است توماری از خطاطی یا یک نقاشی به دیوار آویزان شده باشد یا گلدانی با گل های به دقت چیده شده در آن بگذارند. معمولا در وسط اتاق اجاق کوچکی هست که برای درست کردن آب جوش و آماده کردن چای از آن استفاده می شود.چای ژاپنی از پودر چای سبز و آب داغ تهیه می شود. معمولاً رقیق و آبکی است و تعداد زیادی حباب های کوچک در آن دیده می شوند. با این حال ممکن است خیلی هم غلیظ تهیه شود . یکی از مراسم مشهور چای خوری چینی ، گنگفو یا کنگفو نام دارد که برای مردم کشورهای اروپا هم بسیار جالب است .

مراسم چای خوری گنگفو به شدت در سال های اخیر برای جذب توریست ها مرسوم شده است . گنگفو چا که به معنای درست کردن چای با تلاش است ، همان مراسم آماده کردن و سرو چای الونگ به نشانه ی احترام به مهمانان است . امروزه مغازه های چای در تایوان و چین که مراسم چای خوری بسیار شبیهی به هم دارند ، این مراسم سنتی را برای برای جذب توریست هایی که با تور چین راهی آنجا شده اند انجام می دهند .

تاریخچه چای در چین

طبق افسانه‌ها چای اولین بار توسط یک امپراطور چینی به نام شنونگ حدود 2000 سال پیش از میلاد کشف شد. زمانی که در یک تابستان این امپراطور با همراهان خود به سفری دور از منطقه خود رفته بود، در حالیکه خدمتکارانش در حال جوشاندن آب برای او بودند چند برگ از بوته چای درون آب جوش شنونگ افتاد و او طعم چای را برای اولین بار چشید . امروزه چای به عنوان یکی از 7 ضرورت اصلی در کشور چین نام برده می‌شود. در سال‌های دور چای در این کشور بیشتر مصرف دارویی داشت اما امروزه علاوه بر انواع درمان های دارویی برای استفاده روزانه و رفع تشنگی هم به کار برده می‌شود. چای سبز و برخی چای‌های مخصوص چینی از جمله oolong  پرمصرف‌ترین انواع چای در چین هستند .

مراسم چای چینی به عنوان یک مراسم آیینی سنتی در باب احترام به طبیعت و جست و جوی صلح برگزار می‌شود و آیین های بودیسم، تائوییسم و کنفوسیوس را باهم دربردارد. نام این مراسم سنتی در چین متشکل است از  "he" به معنای صلح، “jing” به معنای ساکت و آرام، “yi” به معنای لذت بردن و “zhen” به معنای حقیقت است .

یکی دیگر از این مراسم‌ های مرتبط با چای “Gung fu” نام دارد که در مناطق خاصی مثل Fujian برگزار می شود. این مراسم در سال‌های اخیر برای گردشگران تبلیغ شده و افراد زیادی برای دیدن این مراسم به چین سفر کرده اند   Gung fu  در اصل به معنی « تلاش برای درست کردن چای » است و در این مراسم تشریفات آماده‌سازی و پذیرایی چای oolong به عنوان نشانه‌ای برای احترام به میهمانانی که چای برای آنها آماده می‌شود، به نمایش گذاشته می‌شود.

امروزه برخی فروشگاه‌های مخصوص چای این مراسم ها را برای جذب گردشگران، برقراری تعامل و ارتباط با یکدیگر و احترام به سنت‌ها برگزار می‌کنند.
چای در دوران سلسله تانگ به اوج رواج رسید و در همین محدوده زمانی به خارج از چین صادر شد. نخست به ژاپن و کره رفت و سپس به خاورمیانه رسید. چای تا قرن 16 میلادی وارد اروپا نشد. یعنی حدود 800 سال بعد ولی از آن به بعد معمولاً به عنوان بهترین سوغات شرق به غرب برده می شد. اکنون در قرن 21 چای در کشورهای زیادی پرورش داده می شود و به کشورهای بیشتری هم صادر می شود. اکنون چای یکی از پرطرفدارترین نوشیدنی ها در جهان است و مردم در سراسر جهان آن را یک نیاز روزانه می دانند .

هنگامی که چین شروع به صادرات چای کرد، لهجه کانتونی برای آن «چا» بود که در بسیاری کشورها وام گرفته شد. پرتغالی ها که در ماکائو تجارت می کردند، لغت چا را به کار بردند. روس ها آن را «چایی» و ژاپنی ها، هندوها و ایرانی ها چای تلفظ کردند. عرب ها «شایی» را به کار بردند و ترک ها هم آن را چای نامیدند. با اینکه چینی ها زبان نوشتاری مشترکی دارند، اما ملتی بسیار بزرگ با گویش های بسیار متفاوتی هستند.

فاکین استان بزرگی از ایالت کانتون است و بندری بین المللی به نام جیامن دارد که از آنجا چای به قسمت های مختلف اروپا صادر می شود. لغت چای در گویش فاکین «Te» گفته می شود و بازرگانان خارجی وقتی چای را به سرزمین خود بردند، همین تلفظ را به کار بردند. از این رو کلمه انگلیسی برای آن «Tea» است، هلندی ها و آلمانی ها «Tee» را به کار می برند.