معماری فواره تروی رم

 فواره تروی را طبق سبک باروک (Baroque) ساخته اند. سبکی مرسوم در سده شانزدهم که ریشه اش از ایتالیاست و کم کم در سایر سرزمین های اروپایی و آمریکا هم رایج شد. از اصطلاح باروک در هنرهای مختلفی همچون مجسمه سازی، معماری، نقاشی، و موسیقی بکاربرده می شود. 

 بارزترین خصوصیت سبک باروک تلفیقی است که در اشکال آن وجود دارد، در این سبک هنرمند با الهام از چند اثر، اثری تازه ای خلق می کند. در این سبک هیچ محدودیتی در خلق طرح های جدید وجود ندارد. در فواره تروی هم این مهم کاملا مشهود است چرا که در ساخت آن چندین مجسمه دیده می شود، که هر کدامشان را با تلفیق چند اثر دیگر ساخته اند. پس چنانچه باز  هم معماری و یا هنری دیدید که در آن از ترکیب های زیادی استفاده شده است مطمئن باشید، خالق آن از سبک باروک پیروی کرده.

این سبک کاملا خالفت سبک های خشک و کلاسیک رومی و یونامی است چرا که در معماری اصیل یونانی معمار حق ایده پردازی نداشت و باید طبق اصولی تعریف شده اثر خود را می ساخت. با ظهور سبک باروک خیلی از معماران جذب آن شدند؛ البته سبک باروک مخالفان بسیاری هم داشت؛ پیروان سبک کلاسیک باروک را شیوه ای مضحک و بی قانون می دانستند، شیوه ای که مغایر با معماری پیشین یونانی بوده.

 پس فواره تروی هنگامی ساخته شد که سبک باروک موفق شده بود جایگاه خود در این سرزمین را پیدا کند. بنابراین نیکولا سالوی این پروژه را با طرحی از سبک باروک ساخت. این اثر به حدی خوب شد که حالا در تاریخ از آن به عنوان یکی از معماران برتر ایتالیا یاد می شود. 

نیکولا پیش از شروع کار نقشه آن را طراحی کرد و تا چند سال هم مدیر پروژه ساخت فواره تروی بود و همواره طبق همان نقشه از پیش تهیه شده پیش می رفت؛ ولی متاسفانه او موفق نشد که اتمام کار و اثری که خلق کرده بود را ببیند. نیکولا قبل از آن که کار ساخت این آبنما تمام شود درگذشت (سال 1751) و هیچوقت اثری را که خالقش بود را ندید.

بنابراین با درگذشت نیکولا مقداری پروژه ساخت و تکمیل این اثر هنری و تاریخی عقب افتاد و متوقف شد. پس از نیکولا مدتی که گذشت جووانی پائولو پانینی عهده دار تکمیل این پروژه شد. کسی که هم در معماری و هم در هنر نقاشی مهارت و علاقه فراوانی داشت؛ ولی بیشتر، او را با طراحی های زیبایش از طبیعت که خلق می کرد می شناسند و  البته آثار بسیار دیدنی و زیبایی هم از او برجای مانده که یاد این هنرمند بزرگ را زنده می کند. جالب است بدانید که جووانی در امر طراحی مجسمه های انسان و خلق پرتره بسیار ماهر و توانا بود و عجیب نیست که بخاطر همین استعداد فوق العاده اش توانست به خوبی و به بهترین نحو تکمیل آبنمای تروی را انجام دهد.

تعریف ها و توصیفاتی که از جووانی پائولو معمار و هنرمند معروف کرده اند نمایانگر این مطلب است که جووانی چقدر به کشیدن نقاشی و طراحی از ساختمان های رومیان علاقه نشان می داده، در اسناد موجود آمده که او مدت های طولانی وقت خود را صرف نگاه کردن به یک بنای تاریخی می کرد و هر چیزی را در نقاشی خود می آورد و جزئی ترین موارد را از قلم نمی انداخت تا جایی که آثار او را یکی از ظریف ترین آثار هنری می دانند.

به ساخت پروژه و تکمیل آبنما برمی گردیم و این سوال پیش می آید که اگر جووانی انقدر در کارش ماهر بوده پس چرا تکمیل این سازه نیمه کاره حدود 30 سال به درازا کشیده است. لازم است بیان کنیم که دلیل مهم و اصلی این مسئله دقت و وسواس بی حدی بوده که معماران این فواره برای ساختنش به خرج داده اند باعث طولانی شدن مدت ساخت آن شده بود، بیشتر این مدت زمان صرف ریزه کاری های این اثر شده است. در ضمن درگذشت نیکولا هم بی تاثیر نبود و به خودیه خود مدتی این پروژه را به توقف و تاخیر در آورد.

دستور اولیه ساخت این المان را برای نخستین بار در سال 1629 میلادی پاپ اوربان هشتم داد. او جان لورنتسو برنینی (Gian Lorenzo Bernini) را مامور ساختن این المان کرد، او معروف ترین معمار ایتالیایی آن دوره محسوب می شد و آثار بی نظیر بسیار از این هنرمند بزرگ در رم برجای مانده. اما مدتی نگذشت که پاپ اوربان هشتم فوت کرد و ساخت این فواره هم به تعویق افتاد و جان هم هرگز موفق نشد طرح مورد نظرش را ارائه دهد.

با این وجود در این هنگام هنرمندان و معماران دیگر همچون پیترو دا کورتونا (Pietro da Cortona) و ادم بوچاردون (Edmé Bouchardon) هم نقشه هایی برای این المان بزرگ طرح کردند؛ ولی در آخر این نیکولا بود که موفق شد ساخت این فواره را عهده دار شود. برکناری برنینی از این پروژه بی دلیل نبود: چون مردم با طرحی که ارائه داده بود مخالفت کردند. امروزه باز هم کسانی هستند که طرح فواره تروی را به او نسبت می دهند ولی این ادعا کاملا اشتباست و او هیچوقت نتوانست طرح خود را به اجرا در آورد.

این فواره تاریخی تا کنون دوبار از نو ساخته و نوسازی شده. در دفعه دوم بازسازی فواره تروی حدود 2 میلیون یورو هزینه برای دولت درپی داشت. در ژانویه سال 2013 شرکت فندی وود اسپانسر (Fendi would sponsor)  بودجه بازسازی این فواره را تقبل کرد. این بازسازی از ماه ژوئن 2014 شروع و در نوامبر 2015 به پایان رسید و در تاریخ 3 نوامبر 2015 در یک مراسمی رسمی آن را برای بار دیگر افتتاح کردند. یکی از تغییرات مهمی که بعد از نوسازی در فواره بوجود آمد اضافه کردن 100 چراغ ال ای دی به فواره المان بوده. این چراغ ها حالا شب هنگام جلوه ای فوق العاده به این فواره می بخشند.