آرامگاه آتاتورک در واقع به عنوان تحولی بزرگ در معماری ترکی شناخته می شود چون برعکس ساختمان های مدرن این مقبره معماری الهام گرفته از ساختمان سازی های قدیمی ترکیه دارد اما در عین قدیمی جلوه دادن بسیار مدرن است. در این مجموعه هر چیزی بصورت قرینه ساخته شده و برای ساختنشان از سنگ های تراورتن، مرمر و بتن استفاده شده است تا هم جلوه ای براق و باشکوه به آرامگاه القا کنند و هم استواری و مقاومت لازم را داشته باشد. از خصوصیات منحصربفرد انیت کابیر قرینه سازی، استفاده از سنگ برای روکش برج ها و رعایت جزییات است که خصوصیات معماری دهه 40 و 50 ترکیه محسوب می شود و سازندگان این مقبره در کنار استفاده از این خصوصیات از شاخصه های معماری دوره سلجوقی و عثمانی هم استفاده کرده اند. جایگاه آرامگاه آتاتورک در معماری ترکیه انقدر زیاد است که خیلی ها از این بنا به عنوان شاخص ترین معماری مقبره در دوره خود نام می ببرند.
این مجموعه حدود 750 هزار مترمربع مساحت دارد و 120 هزار مترمربع آن را به بلوک آرامگاه اختصاص داده اند و مابقی مساحت مجموعه یعنی 630 هزار مترمربع را به پارک صلح اختصاص داده اند.
سنگ های مورد استفاده در ساخت آنیت کابیر از کجا آورده شده اند؟
همه مصالح ، سنگ ها و مرمرهای این مجموعه از قسمت های متفاوت ترکیه به این مکان آورده شده. از تراورتن متخلخل برای نمای خارجی مقبره و از مرمر برای پوشش داخل آرامگاه استفاده کردند. تراورتن های سفیدی که برای ساخت مجسمه ها، شیرهای سنگی و مقبره استفاده شده اند از کایسری و تراورتن های بکاررفته در داخل ساختمان ها از پولاتی و مالیکوی حمل و به راساتپه آورده شده اند. تراورتن هایی که به رنگ قرمز و مشکی هستند و در زمین میدان مراسم و برج ها استفاده شده اند از قیصریه آمده اند.
تراورتن های زرد رنگ از منطقه چانقری و برای حجاری های برج پیروزی، دیوارهای خارجی تالار افتخار و ستون های میدان مراسم بکار رفته اند. مرمرهایی که به رنگ کرم، قرمز و مشکی هستند و برای کف زمین تالار افتخار استفاده شده اند از ختای، آدانا و چناق قلعه آورده شده اند و منطقه افیون نیز مرمرهای دیوارهای داخلی را تامین کرده اند. مرمرهای سبزرنگ نیز از بعلبک آمده اند. در ضمن سنگ استفاده شده برای تابوت و مقبره آتاتورک هم از آدانا و افیون آورده شده.
بخش های مختلف مقبره آتاتورک:
در یکی از نشست های مجلس ملی ترکیه درباره انتخاب منطقه احداث آرامگاه آتاتورک نقل قولی از تحسین بی مطرح شد که اظهار می کرد آتاتورک هنگامی که در قید حیات بود علاقمند بود آرامگاهی به صورت زیر داشته باشد:
علاقه دارم آرامگاهم بنایی ساده و زیبا بر روی تپه ای کوچک باشد. از چهار سو و سقف محاصره شده باشد و باد خبر خانه های مردم ترکیه را به من انتقال دهند. بر روی درِ مقبره ام این عبارت را حک کنید: گزارش جوانی.
در ادامه می فهمیم که معماران و سازندگان آرامگاه چقدر در برآورده کردن خواسته آتاتورک موفق بوده اند.
به صورت کلی می توان آرامگاه آتاتورک را به پنج بخش اصلی تقسیم کرد:
جاده شیرها | The Road of Lions
میدان مراسم | The Ceremonial Plaza
تالار افتخار | The Hall of Honor
پارک صلح | The Peace Park
ستون ها، مجسمه ها و موزه ها
به جز این بخش ها، قسمت های دیگری هم در آرامگاه آتاتورک ساخته شده که در ادامه به تک تک آن ها سر خواهیم زد.
معماری و قسمت های مختلف مقبره آتاتورک، آنکارا ترکیه .